Mụn trứng cá là tình trạng da liễu thường gặp nhất và gây nhiều phiền toái tới chất lượng cuộc sống của người mắc phải. Dưới đây là một số thông tin cơ bản bạn nên biết về tình trạng mụn trứng cá, từ đó có cách phòng tránh và điều trị mụn hiệu quả hơn.
1. Nguyên nhân hình thành mụn trứng cá
Mụn có thể biểu hiện bằng nhiều hình thức khác nhau và mức độ tổn thương chúng gây ra tùy thuộc vào loại mụn. Mụn trứng cá không đặc biệt nghiêm trọng, không ảnh hưởng tới tính mạng nhưng có thể để lại nhiều di chứng khó cải thiện trên da như sẹo lồi, sẹo lõm, thâm sau viêm…
Nguyên nhân chính gây nên tình trạng mụn trứng cá
Mụn trứng cá là tình trạng gây nên bởi quá trình tăng tiết bã nhờn và viêm tại hệ thống nang lông. Căn nguyên của nó có thể là do:
- Các hormone kích thích tuyến bã nhờn hoạt động và phát triển thể tích;
- Cổ nang lông bị sừng hóa, thu hẹp làm ứ động bã nhờn, lâu dần phát triển thành nhân mụn;
- Vi khuẩn gây mụn P. acnes phát triển mạnh gây nên tình trạng viêm.
Các yếu tố tác động khác liên quan tới tình trạng mụn trứng cá
Có khá nhiều yếu tố có thể góp phần hình thành hoặc làm ảnh hưởng tới tình trạng mụn trứng cá. Cụ thể là:
Độ tuổi:
Mụn trứng cá thường gặp nhiều nhất ở độ tuổi dậy thì. Lúc này sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Mụn trứng cá có thể giảm dần theo thời gian nhưng cũng có thể bắt đầu hình thành ở độ tuổi 20-30, thậm chí 50-59.
Giới tính:
Mụn trứng cá xuất hiện ở nữ giới nhiều hơn, nhưng tình trạng mụn trứng cá ở nam thường nghiêm trọng hơn.
Gen di truyền:
Theo các nghiên cứu thì 50% những người bị mụn trứng cá có tiền sử liên quan tới gia đình. Do vậy, nếu trong gia đình có người từng bị mụn trứng cá thì khả năng cao bạn cũng bị tương tự. Yếu tố di truyền liên quan mật thiết tới cơ chế hoạt động của tuyến bã nhờn dưới da của bạn.
Điều kiện thời tiết, chủng tộc:
Mụn trứng cá xuất hiện nhiều ở những người da trắng và da vàng. Ngoài ra khí hậu nóng ẩm hay khô hanh đều có thể tác động ít nhiều tới sự hình thành của mụn trứng cá.
Stress:
Căng thẳng tâm lý là nguồn gốc của rất nhiều tình trạng bệnh lý trên cơ thể, và mụn trứng cá cũng không ngoại lệ. Người ta đã tìm ra mối liên quan giữa stress và sự gia tăng nội tiết tố khiến tuyến bã nhờn hoạt động quá mức.
Chế độ ăn uống:
Một chế độ ăn uống với nhiều thành phần như đường, bơ, cà phê, đồ dầu mỡ cay nóng… đều có thể làm tăng nặng tình trạng mụn trứng cá.
>>>Tư vấn tình trạng bệnh TẠI ĐÂY!
Môi trường làm việc:
Trong một môi trường nhiều bụi bẩn, dầu mỡ hay tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng thì bệnh mụn trứng cá có điều kiện phát triển hơn.
Ảnh hưởng của các loại bệnh liên quan tới nội tiết:
Những bệnh lý như suy giáp, cường giáp, buồng trứng đa nang đều có thể khiến mụn trứng cá bùng phát.
Ảnh hưởng của các loại thuốc:
Một số thuốc có thể làm tăng bệnh trứng cá, trong đó thành phần corticoid là loại phổ biến nhất vì chúng thường bị lạm dụng.
Các nguyên nhân khác:
Các yếu tố như chăm sóc da không đúng cách, không vệ sinh kỹ, cạy nặn …. đều có thể ảnh hưởng tới tình trạng bệnh.
Có thể bạn muốn biết: Cách ngăn mụn tái phát để duy trì làn da khỏe mạnh
2. Phân loại mụn trứng cá
Mụn trứng cá thông thường
Tình trạng mụn trứng cá ở thể bình thường và dễ nhận diện nhất là mụn đầu đen và mụn đầu trắng, hình thành do chất bã và các tế bào chết cô đặc. Các dạng khác thuộc mụn trứng cá thông thường còn bao gồm: mụn trứng cá viêm, mụn mủ, mụn bọc.
Mụn trứng cá đặc biệt nghiêm trọng
Một số biến thể khác của mụn trứng cá có thể gây nên những hậu quả khó lường bao gồm:
- Mụn trứng cá dạng kén: Mụn trứng cá có mức độ tổn thương sâu hơn trứng cá thông thường, có dạng kén và xuất hiện nhiều ở vùng mặt, cổ, xung quanh tai;
- Mụn trứng cá bọc: Là loại mụn trứng cá dạng cục, có mủ và luôn để lại di chứng là sẹo lõm;
- Mụn trứng cá tối cấp: Có thể nói đây là thể nặng nhất của tình trạng mụn trứng cá. Mụn trứng cá kèm theo sốt, mệt mỏi, loét tại tổn thương và có thể gây nên các di chứng cho cơ thể.
-
Mụn ẩn hay còn gọi là mụn đầu trắng
3. Các cấp độ mụn trứng cá
Tùy vào số lượng và mức độ viêm mà có thể phân mụn trứng cá thành:
Mụn trứng cá mức độ nhẹ: Tổng số lượng tổn thương viêm và không viêm dưới 30;
Mụn trứng cá mức độ vừa: 15 – 50 tổn thương viêm, hoặc 20 – 100 tổn thương không viêm; tổng tổn thương không vượt quá 125;
Mụn trứng cá mức độ nặng: Tổng tổn thương trên 125; tổn thương viêm hơn 50; và hoặc có trên 5-10 trứng cá dạng nang, cục.
4. Điều trị mụn trứng cá như thế nào?
Với những nguyên nhân gây ra mụn trứng cá như trên, việc điều trị sẽ tập trung vào hai vấn đề chính là điều trị triệu chứng và giảm thiểu nguồn gây bệnh. Theo đó, có rất nhiều phương pháp được sử dụng trong điều trị bệnh trứng cá, bao gồm thuốc bôi, thuốc uống và sử dụng công nghệ cao.
Sử dụng thuốc bôi
Thuốc bôi kê đơn và không kê đơn là phương pháp phổ biến nhất trong việc chống lại tình trạng mụn trứng cá. Những loại được dùng nhiều nhất có thể kể đến như:
- Benzoyl peroxid: Diệt khuẩn, kháng viêm và tiêu nhân mụn
- Retinoid: Chống viêm, hạn chế sự hình thành nhân mụn
- Kháng sinh: Tiêu diệt vi khuẩn P. acnes, chống viêm
- Acid azelaic: Ngăn ngừa vi khuẩn, hạn chế sự hình thành nhân mụn và vết thâm sau mụn;
Sử dụng thuốc uống
– Isotretinoin: Thúc đẩy quá trình bong sừng, ức chế quá trình sản sinh bã nhờn;
– Hormon: Hay mọi người thường dùng thuốc tránh thai để đối kháng androgen, hạn chế tác động của hormone tới quá trình hình thành mụn;
– Các loại thuốc khác: vitamin B2; biotin; bepanthen; kẽm.
Sử dụng công nghệ cao
So với việc chỉ dùng thuốc bôi và thuốc uống thì với sự góp mặt của công nghệ cao, quá trình điều trị mụn trứng cá đã được rút ngắn hơn rất nhiều so với trước đây. Hiện tại, chỉ sau 1 tháng, tình trạng mụn trứng cá hầu như đã được kiểm soát. Được vậy là nhờ các phương pháp tiên tiến như chiếu đèn diệt khuẩn, xử lý nhân mụn bằng đầu laser, xử lý thâm bằng laser… Đây cũng là các phương pháp mà phòng khám Maia đang sử dụng trong hỗ trợ điều trị mụn trứng cá, rút ngắn thời gian điều trị và không để lại di chứng sau mụn.
Lưu ý: Các loại thuốc uống và thuốc bôi đều có những tác dụng phụ nhất định. Cần có sự chỉ dẫn của bác sĩ để hạn chế tác hại của thuốc và đạt hiệu quả cao trong điều trị.
Bên cạnh những phương pháp điều trị trên, bạn cũng cần chú ý tới chế độ ăn uống, sinh hoạt, nghỉ ngơi để hạn chế tối đa các yếu tố gây nên mụn. Nếu xuất hiện tình trạng mụn trứng cá, bạn cần liên hệ với bác sĩ da liễu để được tư vấn và đưa ra giải pháp điều trị kịp thời, tránh được các tổn thương và di chứng sau mụn không đáng có.